Uszczelki gumowe, ze względu na dużą liczbę wariantów dostępnych na rynku, mają szerokie zastosowanie. Wykorzystywane są w wielu branżach i gałęziach przemysłu, bowiem odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie maszyn i urządzeń. Cechuje je przy tym mnóstwo właściwości, które sprawiają, że można je zastosować do pracy w różnych warunkach. Na rynku znajdziemy obecnie ponad sto odmian materiałów gumowych wykorzystywanych w produkcji uszczelek. Spośród nich możemy wyróżnić kilka tych najbardziej podstawowych.
Uszczelnienia dla każdej branży – zalety i zastosowania gum uszczelniających
Najważniejsze cecha gumowych uszczelnień to zdolność do odkształcenia odwracalnego sprężystego. Uszczelki gumowe zapewniają minimalną przepuszczalność gazu i cieczy. W związku z tym stosuje się je między innymi w przemyśle AGD do budowy pralek, lodówek i innych urządzeń, w których gromadzi się woda. Oprócz tego znajdują zastosowanie w instalacjach kanalizacyjnych i wodociągowych, a nawet w motoryzacji – między innymi blokują wyciek oleju i wygłuszają wnętrze pojazdu dzięki elementom uszczelniającym w drzwiach i oknach. Gumowe uszczelniacze są elastyczne, a tym samym niezwykle wytrzymałe na ściskanie oraz odporne na czynniki fizyko-chemiczne. Dzięki temu wykorzystujemy je również w branży chemicznej, gdzie stosowane substancje nie wpływają na ich trwałość. Z kolei wysoka odporność na obciążenia sprawia, że gumowe uszczelki sprawdzają się jako element konstrukcyjny maszyn i urządzeń przemysłowych. Na rynku znajdziemy także uszczelnienia trudnopalne i wyjątkowo wytrzymałe, jeśli chodzi o wpływ czynników atmosferycznych. Takie warianty można więc stosować w szerokim zakresie temperatur. Poza tym istnieją uszczelki produkowane specjalnie dla przemysłu spożywczego. Wytworzone odpowiednich materiałów mogą mieć kontakt z wodą pitną lub jedzeniem, w żaden sposób nie wpływając na ich jakość.
Podstawowe typy gum uszczelniających – popularne warianty uszczelniaczy
Szerokie zastosowanie elastycznych uszczelek wynika z faktu, że do ich produkcji wykorzystuje się rozmaite materiały. Każdy z nich odznacza się nieco odmiennymi właściwościami, dlatego finalnie otrzymujemy wysokiej jakości produkty dopasowane do określonego charakteru pracy. Jeden rodzaj szczególnie dobrze będzie znosił niskie temperatury, inny natomiast wykaże się większą odpornością na czynniki mechaniczne. Dlatego też warto znać przynajmniej kilka najważniejszych odmian materiałów gumowych najczęściej wykorzystywanych przy produkcji uszczelek.
EPDM – wytrzymały kauczuk o wielu właściwościach
EPDM, czyli kauczuk etylenowo-propylenowo dienowy, charakteryzuje się przede wszystkim wysoką odpornością na temperatury. Można go stosować w warunkach od -40 do aż 100 stopni Celsjusza, jednak dostępne są również specjalne odmiany będące w stanie funkcjonować nawet przy 180. Materiał ulega odwracalnej deformacji w wyniku działania siły, bez naruszania jego struktury. EPDM ma zastosowanie między innymi w motoryzacji. Jest odporny na działanie oleju hamulcowego oraz płynów hydraulicznych tworzonych na bazie estrów fosforanowych. Wykorzystuje się go do produkcji opon i dętek, a także przy budowie układu amortyzacji. Dzięki wysokim właściwościom uszczelniającym znajduje zastosowanie również przy budowie dachów, tarasów i okien, a nawet przestrzeni placów zabaw. W dodatku kauczuk EPDM nie zużywa się pod wpływem rozpuszczalników polarnych oraz nie powoduje odbarwień ani nie ulega promieniowaniu UV.
Uszczelki z gumy NBR – wysoka odporność na smary i oleje
Kauczuk akrylonitrylo-butadienowy (NBR) stosuje się przede wszystkim wszędzie tam, gdzie panują niskie temperatury, jednak jego odporność w tym zakresie sięga do 60 stopni Celsjusza, a odmiany bardziej szlachetne są w stanie wytrzymać nawet 100. Tego typu materiał wykazuje szczególną odporność na działanie zimna oraz wpływ smarów, olejów silnikowych i płynów hydraulicznych. Co więcej, wysoka wytrzymałość zapewnia mu ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Dzięki wszystkim tym zaletom NBR jest często wykorzystywany przy produkcji maszyn wystawianych na trudne warunki otoczenia i intensywne obciążenia. Jako że materiał ten może bezpiecznie funkcjonować w kontakcie z wodą przemysłową, równie duże zastosowanie ma w budowie instalacji kanalizacyjnych. Kauczuku NBR nie należy stosować w przypadku elementów, w których wykorzystywane są smary i oleje silikonowe, a także płyny hamulcowe zawierające glikol. Nie zaleca się również, by materiał wchodził w kontakt z estrami oraz stężonymi kwasami. Podobnie, jak w przypadku kauczuku SBR, akrylonitrylo-butadienowy źle znosi obecność węglowodorów chlorowanych i aromatycznych.
Kauczuk SBR – uszczelki dla przemysłu motoryzacyjnego i obuwniczego
Równie popularna jest guma SBR, czyli butadienowo-styrenowa. W bardzo wielu przypadkach stanowi alternatywę dla naturalnego kauczuku, a to ze względu na bardzo dobrą elastyczność. Do tego posiada wysoką odporność na czynniki fizyko-mechaniczne, a więc zginanie, ścieranie i rozdarcia. Nie zużywa się również pod wpływem działania wody, kwasów, alkoholi i płynów hamulcowych zawierających glikol. Dzięki temu SBR ma szerokie zastosowanie w branży motoryzacyjnej. Powstają z niego uszczelki do układów hamulcowego i chłodzenia, systemu spryskiwaczy oraz opon, a także elementy układów amortyzujących. Oprócz tego kauczuk butadienowo-styrenowy wykorzystuje się w produkcji podeszew do butów. Jeśli chodzi o inne branże, SBR znajduje się w składzie powszechnie używanych podkładek pod myszki komputerowe oraz specjalnych osłon na nóżki mebli, które zapobiegają ślizganiu się. Oprócz tego materiał ma zastosowanie przy produkcji akcesoriów reklamowych oraz elementów odzieży. Pomimo szerokiego zastosowania, musimy pamiętać, że guma SBR źle znosi kontakt z olejami mineralnymi – pod ich wpływem pęcznieje i rozpuszcza się. Nie zaleca się stosować jej również przy obecności benzyny oraz węglowodorów chlorowanych, aromatycznych i alifatycznych. Poza tym kauczuk SBR zalicza się do materiałów palnych.
Odpowiedni dobór uszczelki to podstawa przy konstruowaniu trwałych elementów maszyn i urządzeń. Mnóstwo wariantów dostępnych na rynku sprawia, że gumowe uszczelnienia znajdują obecnie zastosowanie w niemal każdej branży produkcyjnej. Poszczególne typy materiałów oferują konkretne cechy, które najlepiej sprawdzą się w określonej gałęzi przemysłu. Należy zatem wiedzieć, który produkt będzie najlepszy w określonym przypadku.